------------------------
.......ชาวบ้านอย่างเราที่นับถือพุทธศาสนาเคยได้ยืนชื่อ นิพพานและเข้าใจ ว่าเป็นจุดหมายสูงสุดของการปฏิบัติธรรม ตราบใดที่ยังไม่บรรลุนิพพาน ก็ยังต้องเวียนว่าย ตายเกิดและสั่งสมบุญกุศลกันเรื่อยร่ำไป ดังนั้นเวลาทำบุญทำทานมักได้ยินคำปรารถนาว่า ขอให้ได้เข้าสู่พระนิพพาน ในอนาคตกาลโน้นเทอญ ฯ ได้ยินบ่อย ๆครับ มาลองศึกษาดูกันว่า พระนิพพานที่อยากไปให้ถึง เป็นอย่างไร
.......นิพพานโดยความหมายศัพท์ หมายถึงความดับสนิท แห่งตัณหา ได้แก่กามตัณหา ภวตัณหาและวิภวตัณหา สามตัณหานี้คือตัวสมุทัยในอริยสัจ 4 สมุทัยนี่เองท่านกล่าวว่าเป็นเหตุให้เกิดทุกขต่าง ในทุกขอริยสัจ เมื่อดับสมุทัยนี้ได้ท่านเรียกว่า นิโรธ ใน อริยสัจ 4 เมื่อนิโรธได้ท่านเรียกว่า ดับกิเลสที่เป็นสมุทัยได้ ก็คือเข้าถึงนิพพาน ดังนั้นนิโรธ จึงเป็นไวพจน์ของคำว่า นิพานนั่นเอง
.......มีคำอธิบายว่านิโรธคือการดับตัณหาที่เป็นสมุทัยอริยสัจ ทุกข์อริยสัจก็ดับด้วยได้แก่ ทุกข์คือ ชาติปิ ทุกขา ชะราปิ ทุกขา มะระณัมปิ ทุกขัง โสกะปะริเทวะทุกขะ โทมะนัสสุ ปายา สาปิ ทุกขา อัปปิเยหิ สัมปะโยโค ทุกโข ปิเยหิ วิปปะโยโคทุกโข ยัมปิจฉัง นะ ละภะติ ตัมปิ ทุกขัง สังขิตเตนะ ปัญจุปาทานักขันธา ทุกขา เมื่อไปดูความหมายของนิพพานที่แปล ว่าดับ ดับอะไร ดับกิเลส ได้แก่ตัณหา 3 ดับทุกข์ ก็เป็นความหมายเดียวกันนั่นเองกับ นิโรธ อริยสัจ จากการวิเคราะห์ความหมายของคำว่านิโรธและคำว่านิพพาน แสดงว่าเกิดขึ้นในใจ ของผู้บรรลุอริยสัจนั่นเองไม่ใช่ภพภูมิที่จะต้องดำเนินไปหา หลังจากการตาย ไม่มีบุญกุศล ใดที่ท่านบอกว่านำไปสู่นิพพาน มีแต่บอกว่าทำบุญกุศลมาก ๆ จะได้ไปสุคติคือสวรรค์
บำเพ็ญฌานให้มั่นไว้จะได้ไปยังพรหมโลก ส่วนนิพพานท่านบอกว่าต้องปฏิบัติธรรมจน ได้บรรลุอรหันต์จึงจะเข้าถึงนิพพานขณะที่ยังไม่ตายนั่นแหละ
........นิพพานท่านจำแนกไว้ 2 ประการคือ สอุปาทิเสสนิพพาน คือนิพพานของผู้ที่ยัง มีขันธ์ห้าดำรงอยู่ คือยังมีชีวิตอยู่ กับ อนุปาทิเสสนิพพาน นิพพานของผู้ที่บรรลุนิพพาน มาก่อนแล้วตายไป โดยนัยนี้แสดงว่า พระอรหันต์ทั้งหลายเมื่อท่านบรรลุธรรมระดับสูงสุดชั้นนี้คือดับกิเลสหมดจดแล้ว เป็นพระอรหันต์ ท่านบรรลุสอุปาทิเสสนิพพานแล้วนั่นเอง ต่อมาเมื่อท่านมรณะภาพ เรียกว่าท่านเข้าถึงอนุปา ทิเสสนิพพาน ดังนั้นการนิพพาน ต้อง นิพพานในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ ไม่ใช่ตายแล้วค่อยนิพพาน ถ้าตายแล้วค่อยนิพพาน ก็ แสดงว่านิพพานไม่แท้ เพราะยังมีไปต่อหลังจากตาย นิพพานดับตัวสมุทัยคือตัณหา 3 แล้ว ไม่มีเหตุปัจจัยจะทำให้ไปเกิดอีก อนุปาทิเสสนิพพาน ท่านเรียกอาการแตกดับของขันธ์ 5 ของท่านผู้บรรลุสอุปาทิเสสนิพพานมาก่อนแล้ว ไม่ใช่ตายแล้วค่อยไปอนุปาทิเสสนิพพาน แบบ มรณภาพ เรียกการตายของพระ ไม่ใช่พระตายแล้วไปมรณภาพ
.......ทำไมไปนิพพานไม่ได้ เพราะนิพพานไม่มีเหตุปัจจัยที่จะทำให้เกิดอีก กิเลสปัจจัย ตัวสำคัญ 3 อย่างคือกามตัณหา ภวตัณหา และวิภวตัณหา ดับหมดทุกตัวเมื่อปฏิบัติธรรม บรรลุนิโรธอริยสัจ หมดปัจจัยที่จะทำให้เกิด ท่านจึงเรียกว่านิพพาน ชาติปิทุกขา ทุกข์ตัวแรก ในทุกขอริยสัจก็ไม่เกิด ตัวอื่น ๆ ก็ดับไปโดยปริยาย ดังนั้นการบรรลุนิพพานเป็นการบรรลุ ขณะยังไม่ตายนี่แหละ การตายขณะยังไม่บรรลุนิพพาน ก็เหมือนคนทั่วไป มีสุคติและทุคติ เป็นที่ไป ไม่มีนิพพานให้ไป เพราะนิพพานไม่ใช่ภพภูมิ แต่ถ้าภพหน้าเกิดในมนุสสภพและ มีพระพุทธศาสนา ถือว่าโชคดี มีโอกาสได้ปฏิบัติธรรม ก็อาจบรรลุนิพพานได้
........กระผมเขียนถึงนิพพานที่เป็นคุณธรรมสูงสุดของพุทธศาสนา เพราะเห็นพวกพ้อง ชวนกันไปนิพพานแบบไปสวรรค์ คือตายแล้วไปนิพพาน ก็อยากทักว่าแน่ใจว่าใช่หรือ ปกติพระท่านจะแนะนำว่า การทำบุญกุศลให้มากไว้ ขอให้เป็นปัจจัยให้มีโอกาสได้พบ พุทธศาสนาและได้ปฏิบัติธรรมจนบรรลุมรรคผลนิพพาน เคยทราบมาแค่นี้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น